ระบบพิมพ์สติ๊กเกอร์ Flexo vs Digital ต่างกันยังไง?

เปรียบเทียบเทคโนโลยีระบบพิมพ์สติ๊กเกอร์ม้วน Flexo vs Digital คืออะไร? ดูข้อดี-ข้อเสีย และความแตกต่าง ว่าโรงพิมพ์เลือกใช้อย่างไร

Key Takeaway

• ระบบ Flexo (เฟล็กโซ): คือระบบตรายางความเร็วสูง ที่ต้องใช้เพลท (แม่พิมพ์) เหมาะสำหรับงานพิมพ์ลายเดียวในปริมาณมหาศาล (Mass Production) เพราะยิ่งพิมพ์เยอะ ต้นทุนต่อดวงจะยิ่งถูกที่สุด
• ระบบ Digital (ดิจิตอล): คือระบบเครื่องพิมพ์คุณภาพสูง ที่ไม่ต้องใช้เพลท เหมาะสำหรับงานจำนวนน้อย (Low MOQ) หรืองานที่มีหลายลาย (เช่น สินค้า 10 กลิ่น) และสามารถพิมพ์ข้อมูลผันแปร (เช่น QR Code, S/N) ที่ไม่ซ้ำกันได้

เคยสงสัยไหมว่าสติ๊กเกอร์ม้วนที่ใช้ในอุตสาหกรรม ซึ่งมีจำนวนหลายพันหลายหมื่นดวง ถูกพิมพ์ออกมาด้วยความเร็วสูงได้อย่างไร?

ในการพิมพ์ฉลากสติ๊กเกอร์ม้วนมีอยู่ 2 ระบบที่โรงพิมพ์ทั่วโลกเลือกใช้ คือ ระบบ Flexography (เฟล็กโซ) ซึ่งเป็นระบบดั้งเดิมที่เน้นปริมาณ และระบบ Digital (ดิจิตอล) ที่เป็นเทคโนโลยีสมัยใหม่ซึ่งเน้นความยืดหยุ่น

บทความนี้จะเปรียบเทียบเทคโนโลยีการพิมพ์ว่าทำงานต่างกันอย่างไร โดยจะยังไม่พูดถึงวิธีการเตรียมไฟล์อาร์ตเวิร์คหรือเกณฑ์การเลือกโรงพิมพ์

สารบัญ

ตารางเปรียบเทียบ Flexo vs Digital

วิธีที่เร็วที่สุดในการทำความเข้าใจความแตกต่าง คือการดูตารางเปรียบเทียบนี้

ปัจจัย (Factor)	ระบบพิมพ์ Flexo (Flexography)	ระบบพิมพ์ Digital (Digital)
เทคโนโลยี (Technology)	ใช้เพลท (แม่พิมพ์) (Plate-based)	ไม่ใช้เพลท (พิมพ์จากไฟล์ตรง) (Plateless)
การตั้งค่า (Setup)	ใช้เวลาสูง, มีต้นทุนค่าเพลท	รวดเร็ว, ไม่มีต้นทุนค่าเพลท
ความเร็ว (Run Speed)	เร็วมาก (เมื่อเครื่องเริ่มรัน)	ช้ากว่า (เมื่อเทียบต่อชิ้น)
ขั้นต่ำ (MOQ)	สูง (ต้องพิมพ์เยอะให้คุ้มค่าเพลท)	ต่ำ (พิมพ์ 1 ดวงก็ยังได้)
การพิมพ์หลายลาย (Variable Data)	ทำไม่ได้ (1 เพลท = 1 ลาย)	ทำได้ดีมาก (พิมพ์ 100 ลายในรอบเดียว)
สีพิเศษ (Spot Colors)	ทำได้ดีมาก (ใช้หมึก Pantone, Metallic จริง)	ทำได้จำกัด (ส่วนใหญ่จำลองด้วย CMYK)
ต้นทุนต่อดวง (Cost/Piece)	ถูกมาก (เมื่อพิมพ์จำนวนมหาศาล)	คงที่ (แพงกว่า Flexo ในงานใหญ่จำนวนมาก)

ระบบพิมพ์สติ๊กเกอร์ Flexo (Flexography)

พิมพ์สติ๊กเกอร์ Flexo คือระบบหลักที่ใช้ในอุตสาหกรรมบรรจุภัณฑ์มาอย่างยาวนาน

เทคโนโลยีคืออะไร?

ถ้าจะเปรียบเทียบ ระบบ Flexo เหมือนระบบตรายาง ความเร็วสูงที่ทันสมัยและแม่นยำมาก กระบวนการคือ โรงพิมพ์ต้องสร้างเพลท (Plate) ซึ่งเป็นแม่พิมพ์โพลิเมอร์นิ่มๆ 1 ชิ้น ต่อ 1 สี (เช่น งาน 4 สี CMYK ต้องใช้ 4 เพลท) เพลทนี้จะไปรับหมึกจากลูกกลิ้งพิเศษ (Anilox Roller) แล้วปั๊ม หรือ ประทับ ลายลงบนม้วนสติ๊กเกอร์ (Face Stock) ที่วิ่งผ่านด้วยความเร็วสูง

ข้อดี (Pros) ของเทคโนโลยี Flexo

• ความเร็วในการพิมพ์ (Run Speed): เมื่อตั้งค่าเครื่องจักรและเพลทเสร็จเรียบร้อย ระบบ Flexo สามารถพิมพ์งานได้ด้วยความเร็วสูงมาก เหมาะกับการผลิตจำนวนมหาศาล
• ต้นทุนต่อดวงต่ำ (ที่จำนวนมาก): นี่คือวิธีที่ต้นทุนต่อดวงถูกที่สุด หากคุณต้องการพิมพ์ลายเดียว จำนวน 100,000 ดวง หรือ 1,000,000 ดวงขึ้นไป เพราะต้นทุนค่าเพลทจะถูกหารเฉลี่ยจนต่ำมาก
• ความแม่นยำของสีพิเศษ (Spot Colors): Flexo สามารถใช้หมึกที่ผสมมาเฉพาะ (เช่น สี Pantone เป๊ะๆ, สี Metallic เงิน/ทอง, สีสะท้อนแสง) ได้ดีกว่าระบบอื่น

ข้อจำกัด (Cons) ของเทคโนโลยี Flexo

• ต้นทุนเริ่มต้น (Setup Cost): มีค่าเพลท ซึ่งเป็นต้นทุนคงที่ที่ต้องจ่ายสำหรับทุกสีในดีไซน์ (เช่น พิมพ์ 6 สี = 6 เพลท)
• ขั้นต่ำสูง (High MOQ): ไม่เหมาะกับงานจำนวนน้อย เพราะค่าเพลทและค่าตั้งเครื่อง ทำให้การพิมพ์งาน 500 ดวง มีราคาสูงมากจนไม่คุ้มค่า
• ไม่รองรับการพิมพ์หลายลาย: 1 เพลท เท่ากับ 1 ลายเท่านั้น ไม่สามารถพิมพ์ 10 ลายสลับกันในรอบเดียวได้ (No Variable Data)

ระบบพิมพ์สติ๊กเกอร์ Digital (Digital Label Printing)

พิมพ์สติ๊กเกอร์ Digital คือเทคโนโลยีที่เข้ามาเปลี่ยนวงการ ทำให้การพิมพ์จำนวนน้อยมีความคุ้มค่า

เทคโนโลยีคืออะไร?

ถ้า Flexo คือตรายาง ระบบ Digital ก็เหมือนเครื่องพิมพ์ Inkjet หรือ Laser Printer คุณภาพสูงระดับอุตสาหกรรม ที่ถูกขยายส่วนให้พิมพ์ลงบนม้วนสติ๊กเกอร์ได้

กระบวนการคือ ไม่ใช้เพลท คอมพิวเตอร์จะส่งข้อมูลไฟล์อาร์ตเวิร์คไปที่เครื่องพิมพ์โดยตรง เครื่องจะพ่นหมึก (Inkjet) หรือใช้ผงหมึก (Toner/Electrostatic) ลงบนวัสดุที่เคลื่อนผ่านทีละน้อย

ข้อดี (Pros) ของเทคโนโลยี Digital

• ไม่มีค่าเพลท / ไม่มีขั้นต่ำ: จุดแข็งที่สุดคือไม่ต้องเสียค่าเพลท ทำให้สามารถพิมพ์งานจำนวนน้อย (Low MOQ) ได้ในราคาที่เหมาะสม (เช่น ลายละ 100 ดวง)
• การพิมพ์ข้อมูลผันแปร (VDP): นี่คือพลังวิเศษของ Digital สามารถพิมพ์ 100 ลายที่แตกต่างกัน (เช่น สินค้า 100 รสชาติ) หรือรันซีเรียลนัมเบอร์, QR Code ที่ไม่ซ้ำกันในแต่ละดวง ต่อเนื่องกันในม้วนเดียวได้
• ความเร็วในการเริ่มงาน (Setup Speed): เวลาจนถึงพิมพ์ดวงแรก (Time-to-Print) เร็วมาก เพราะข้ามขั้นตอนการทำเพลทและการตั้งเครื่องที่ซับซ้อนทั้งหมด

ข้อจำกัด (Cons) ของเทคโนโลยี Digital

• ความเร็วในการพิมพ์ (Run Speed): ความเร็วในการพิมพ์ต่อชิ้นยังช้ากว่า Flexo
• ต้นทุนต่อดวงสูง (ที่จำนวนมาก): หากคุณต้องการพิมพ์ลายเดียว จำนวน 100,000 ดวง ต้นทุนต่อดวงของ Digital (ซึ่งค่อนข้างคงที่) จะแพงกว่า Flexo อย่างชัดเจน
• ข้อจำกัดสีพิเศษ: เครื่อง Digital ส่วนใหญ่ใช้ CMYK ในการจำลอง (Simulate) สี Pantone ขึ้นมา ซึ่งอาจไม่แม่นยำ 100% เท่าการใช้หมึกพิเศษที่ผสมมาเฉพาะของ Flexo

โรงพิมพ์เลือกใช้ระบบไหน เมื่อไหร่?

นี่คือวิธีคิดของโรงพิมพ์ เพื่อเลือกเครื่องจักรที่เหมาะสมกับงานของคุณ โรงพิมพ์จะประเมินงานของคุณและเลือกใช้เทคโนโลยีที่คุ้มค่าที่สุด

โรงพิมพ์จะเลือก Flexo ถ้าลูกค้าสั่งงาน

• [ ] ลายเดียว (Single SKU)
• [ ] จำนวนเยอะมาก (เช่น 50,000 – 1,000,000 ดวง)
• [ ] ต้องการสีพิเศษ (Spot Color / Pantone) ที่แม่นยำ 100%

โรงพิมพ์จะเลือก Digital ถ้าลูกค้าสั่งงาน

• [ ] จำนวนน้อย (Low MOQ)
• [ ] มีหลายลาย (Many SKUs) (เช่น สินค้า 20 กลิ่น กลิ่นละ 500 ดวง)
• [ ] ต้องการข้อมูลผันแปร (Variable Data) เช่น ซีเรียลนัมเบอร์, QR Code ที่ไม่ซ้ำกัน
• [ ] งานด่วนมากและต้องการข้ามขั้นตอนทำเพลท

สรุป

เทคโนโลยีการพิมพ์สติ๊กเกอร์ม้วนไม่มีระบบใดดีที่สุด แต่มีระบบที่เหมาะสมที่สุดกับลักษณะงานที่แตกต่างกัน Flexo คือ “ความเร็วและปริมาณ” (Speed & Volume) ส่วน Digital คือ “ความยืดหยุ่นและข้อมูลผันแปร” (Flexibility & Variable Data)

Frequently Asked Questions (FAQ)

• Facebook
• Twitter
• Line